ประวัติผู้ก่อตั้ง – Parasitology MDCU

ภาควิชาปรสิตวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ศาสตราจารย์ นายแพทย์ อานนท์ ประทัตสุนทรสาร
ผู้ก่อตั้งภาควิชาปรสิตวิทยา คณะแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ศาสตราจารย์ นายแพทย์ อานนท์ ประทัตสุนทรสาร เป็นบุตร คุณพระประทัตสุนทรสาร นางสำอางค์ ประทัตสุนทรสาร เกิดเมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2461 ณ กรุงเทพมหานคร ไม่มีพี่น้องร่วมบิดามารดา อุปสมบท ณ วัดสวนพลู เขตบางรัก และสมรสกับ นางเจนตา (สุขมา) ประทัตสุนทรสาร มีบุตรธิดา รวม 3 คน คือ
– รองศาสตราจารย์อุ่นตา  นพคุณ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
– อาจารย์สุขตา  ประทัตสุนทรสาร WAYNE STATE UNIVERSITY
– อาจารย์อาจอง  ประทัตสุนทรสาร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ศาสตราจารย์นายแพทย์ อานนท์ ประทัตสุนทรสาร นับว่าเป็นครู และเป็นนักปาราสิตวิทยาที่แท้จริงของประเทศไทย หลังจากท่านจบการศึกษาและรับปริญญาแพทยศาสตร์บัณฑิต จากมหาวิทยาลัยแพทย์ศาสตร์ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๖ ก็ได้รับการบรรจุเข้าเป็นอาจารย์ที่แผนกวิชาพยาธิวิทยา คณะแพทย์ศาสตร์ ศิริราชพยาบาล ในปีต่อมาจึงย้ายมาเป็นอาจารย์ คณะแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และเมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๖ ท่านรับปริญญาโท สาขาสาธารณสุขศาสตร์ และเวชศาสตร์เขตร้อน จากมหาวิทยาลัย Tulane ในประเทศสหรัฐอเมริกา ท่านได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ทางปาราสิตวิทยาเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๗ และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นหัวหน้าแผนกวิชาปาราสิตวิทยา ในคณะแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๐ ตลอดเวลาในการรับราชการท่านเป็นอาจารย์ผู้สอนวิชาปาราสิตวิทยา ทั้งในคณะเทคนิคการแพทย์และคณะแพทย์ศาสตร์ ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ ทั้งระดับปริญญาตรี และบัณฑิตวิทยาลัย อาจารย์อานนท์เป็นครูที่ดีเยี่ยม ท่านมีวิธีการสอนวิชาปาราสิตวิทยาที่สามารถกระตุ้นนิสิต นักศึกษา ให้สนุกสนานและมีความกระตือรือร้น ในวิชาปาราสิตวิทยา ท่านจึงมีลูกศิษย์ลูกหาที่รักและเคารพท่านที่ทำงานอยู่ทั้งในมหาวิทยาลัย และหน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐบาล และเอกชนมากมาย อาจารย์เคยกล่าวเสมอว่าท่านเป็น arm chair parasitologist ซึ่งท่านหมายความว่าท่านเป็นนักปาราสิตวิทยา ซึ่งไม่ออกไปทำงานในพื้นที่จริง ๆ แต่ท่านพอใจจะทำงานอยู่ในห้องทำงาน โดยอาศัยการศึกษาและสังเกตจากผู้ป่วยที่มาพบท่าน หรือลูกศิษย์ลูกหาส่งเข้ามาเพื่อขอคำปรึกษา ดังนั้น ผลงานทางวิชาการของท่านจึงมักเป็นรายงานเกี่ยวกับพยาธิที่พบใหม่ ๆ ในประเทศไทยหลายชนิด ซึ่งนักวิจัยได้ใช้เป็นพื้นฐานของการศึกษาวิจัยต่าง ๆ จนกระทั่งปัจจุบัน เช่น

– Nine cases of Raillietina infection in Bangkok. J.Med.Ass. Thailand, 43 : 56-58 (1960).
– Human angisotrongyliasis of the eye in Bangkok. Am.J.Trop. Med. & Hyg. 11 : 759–761 (1962)
– Gastrodiscoides hominis from man in Thailand. J.Med.Ass. Thailand, 48 : 96-103 (1965)
– Human infection with the acanthocephalan Macracanthorhynchus hirudinaceus in Bangkok : report of a case. Am.J.Trop. Med. & Hyg. 14 : 744-766 (1965).
– The first case of intestinal capillariasis in Thailand. Southeast Asian J.Trop.Med.Pub. Hlth. 4 : 131-134 (1973)

หลังจากพ้นราชการเพราะครบเกษียณอายุมาตั้งแต่ ๓๐ กันยายน ๒๕๒๒ แล้ว ศาสตราจารย์ นายแพทย์อานนท์ ประทัตสุนทรสาร ยังได้มาปฏิบัติงานตำแหน่งอาจารย์พิเศษของภาควิชาปาราสิตวิทยา คณะแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อีกทั้งยังได้ไปปฏิบัติหน้าที่ตำแหน่งแพทย์ผู้ให้การตรวจและรักษาผู้ป่วยที่ศูนย์สาธารณสุขของ กทม. นอกจากนี้ยังดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาพิเศษของศูนย์เอกสารและพิพิธภัณฑอายุรศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล ตลอดจนทำหน้าที่ในคณะบรรณาธิการของวารสารสมาคมปาราสิตวิทยาและอายุรศาสตร์เขตร้อนแห่งประเทศไทยตลอดมา

ศาสตราจารย์ นายแพทย์อานนท์ ประทัตสุนทรสาร เป็นผู้ที่มีสุขภาพและอนามัยสมบูรณ์ ไม่เคยมีประวัติเจ็บป่วยด้วยโรคภัยร้ายแรงใด ๆ เลย จนกระทั่งเมื่อวันที่ ๑๑ มีนาคม ๒๕๒๘ ได้ประสบอุบัติเหตุและถึงแก่กรรมด้วยอาการสงบ สิริรวมอายุ ๖๗ ปี